Pest, honger, oorlog, criminaliteit en geloof in Brabant door de eeuwen heen

Eerste archieven van stads- en dorpsbesturen nu online.

Een reçu die Jacob Verhoeven in 1715 krijgt als bewijs dat hij 4 gulden en 10 stuivers heeft betaald voor een jaar onderwijs. Of een akte uit 1611 waarin Maurits, prins van Oranje en baron van Cuijk, uit de doeken doet hoe hij de restauratie van de Cuijkse kerk denkt te financieren. Veel historici en stamboomonderzoekers spitten voor hun onderzoek dorpsbestuursarchieven door en proberen zo stukje bij beetje de geschiedenis van hun plaats of voorouders te ontrafelen. Goed nieuws: de eerste archieven van stads- en dorpsbesturen staan nu online! Méér dan 5.000 inventarisnummers gratis digitaal. Zo haal je heel eenvoudig een schat aan historische informatie via internet je computer binnen.

“De wagt zal moeten bestaan in vier werkbare manspersoonen, zonder dat jongelingen beneden de seventien jaaren oud, daar toe zullen mogen geemployeerd worden…”. Dat staat er in een oud reglement voor een nachtwacht in het dorp Cuijk dat op 12 oktober 1782 moet beginnen (compleet met uitgeschreven routes). Het is opgesteld door het toenmalige dorpsbestuur. Zo konden de inwoners ongestoord van hun nachtrust genieten, wetende dat ze op tijd gewekt zouden worden in geval van brand. Ook kon de nachtwacht zo goed in de gaten houden of er ’s nachts veedieven op pad waren.

Archieven stads- en dorpsbesturen

In de archieven van stads- en dorpsbesturen (voor 1811) vind je uiteraard notulen en besluiten terug, ingekomen en afschriften van uitgegane brieven en bijvoorbeeld rekeningen. Maar vaak ook hele specifieke stukken als schuldbekentenissen door bepaalde personen, reglementen rond criminaliteit en brandveiligheid, documenten over het beheer van dijken en het aanleggen van wegen, lijsten van inwoners die schade leden door brand of watersnood, stukken over de onderwijzers van het dorp of over militairen in de stad. Dit en nog veel meer.

Vanaf nu zijn online beschikbaar:

Het BHIC werkt er via een meerjarig scanproject hard aan om alle archieven van stads- en dorpsbesturen uit ons werkgebied integraal online aan te bieden. Een tweede serie volgt later dit jaar, en er volgen er nog meer in 2021.