Nederland loopt al jaren voorop als het gaat om het digitaliseren van archieven. Dat is goed nieuws voor iedereen die bezig is met familieonderzoek!
Een groot deel van de Burgerlijke Stand - geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten - is inmiddels digitaal beschikbaar. Ook bij kerkregisters (DTB) en notariële archieven worden flinke stappen gezet. Dit werk is te danken aan de archiefinstellingen en hun vrijwilligers. Zij helpen mee door namen en data uit archiefbronnen over te typen. Daardoor kun je nu online makkelijk zoeken op naam en datum.
In de grafiek hieronder zie je hoe het aantal beschikbare gegevens enorm is gegroeid tussen januari 2013 en oktober 2025. De cijfers komen van drie grote platforms die genealogische gegevens uit archiefbronnen doorzoekbaar maken. Voor stamboomonderzoekers betekent dit: steeds meer kun je vanuit huis doen, achter de computer. De tijd die je zo bespaart, kun je gebruiken om in naar het archief te gaan en in bronnen te duiken nog niet online staan – en dat zijn er nog steeds heel wat!
[grafiek https://www.openarchieven.nl/img/groei.png]
Wat wordt er precies geteld?
De grafiek laat niet zien hoeveel personen je kunt vinden, maar hoeveel vermeldingen van personen er in de archiefbronnen staan.
Een voorbeeld maakt dat duidelijker: Stel, iemand heet Wibbina Emmelot [link: https://www.openarchieven.nl/search.php?name=Wibbina+Emmelot]. Haar naam komt voor op haar geboorteakte, op haar huwelijksaktes, op overlijdensakten van familieleden en op de geboorteakten van haar kinderen. Elke keer dat Wibbina genoemd wordt, op Open Archieven is dat 12 keer, dan telt dat als één persoonsvermelding. Websites als Open Archieven, WieWasWie en Archieven.nl verzamelen al die persoonsvermeldingen en maken ze doorzoekbaar.
Van losse persoonsvermeldingen naar een stamboom
Wie aan stamboomonderzoek doet, probeert al die losse persoonsvermeldingen bij elkaar te brengen. Door te letten op namen, jaartallen, familiebanden en verschillende archiefbronnen, ontstaat stap voor stap het verhaal van één persoon en zijn of haar familie. Zo bouw je een stamboom of kwartierstaat op.
Op dit moment gebruiken archieven vooral de standaard genaamd Archives 2 All (A2A) om historische persoonsvermeldingen beschikbaar te stellen aan platforms, maar een nieuwe standaard staat al in de coulissen klaar. Die standaard heet Persons in Context [link: https://personsincontext.org/model/]. Deze nieuwe standaard kunnen bronhouders - archieven en verenigingen - gebruiken, zodat platforms en computers de persoonsvermeldingen nog slimmer kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld door het maken van persoonsreconstructies, waardoor je straks wellicht "complete" personen vindt in plaats van de puzzelstukjes in de vorm van persoonsvermeldingen.